Support Ukraine
informacje o bieżącej sytuacji
i możliwościach prawnych
MENU
Kluczowa zmiana w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy
Trwają prace nad nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy
Przewodnik dla obywateli Ukrainy z zakresu danych osobowych
Świadczenia dla zapewniających zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy - wzór wniosku
Przepisy o pomocy obywatelom Ukrainy już obowiązują (!) – najważniejsze regulacje wynikające z nowej ustawy
Założenia projektu ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy
Ochrona czasowa - decyzja Rady UE
Unia Europejska wprowadza ochronę tymczasową dla uchodźców z Ukrainy
Informacja dla obywateli Ukrainy dot. legalnego wjazdu i pobytu w Polsce
Zawieszenia stosowania formalności i procedur związanych z legalizacją pobytu w Polsce
Stworzyliśmy tę stronę jako wyraz naszej solidarności w obliczu wojny, która ma miejsce tuż za granicami Polski.
Chcemy dzielić się wiedzą i przekazywać aktualne, praktyczne informacje w zakresie możliwości i procedur prawnych dotyczących przyjazdu i legalizacji pobytu w Polsce przez osoby, które zmuszone są uciekać ze swoich domów.
Będziemy na bieżąco aktualizować stronę o nowe informacje i dokumenty.
Zespół OW
[29.03.22]
Kluczowa zmiana w ustawie o pomocy obywatelom Ukrainy
Zgodnie z zapowiedziami, w sobotę 26 marca br. ogłoszono ustawę zmieniającą ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy. Kluczowa zmiana dotyczy zniesienia konieczności bezpośredniego wjazdu do Polski z terytorium Ukrainy.
W nowym brzmieniu ustawy (ale co istotne, obowiązującym od 24 lutego!) wszyscy obywatele Ukrainy, którzy przybyli na terytorium RP w związku z działaniami wojennymi (także poprzez inne kraje) i deklarują zamiar pozostania w Polsce są objęci przepisami specustawy i tym samym uproszczonymi procedurami dot. legalizacji pobytu i pracy.
Co do zasady, z mocy prawa uznaje się ich pobyt za legalny w Polsce przez okres 18 m-cy od dnia ich wjazdu do Polski, niezależnie od miejsca, w którym przekroczyli granicę.
[18.03.22]
Trwają prace nad nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy
Sejm przyjął projekt nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (dalej: Ustawa), której główne założenia opisywaliśmy tutaj. Projekt trafi zatem do Senatu.
Planowane zmiany mają na celu rozszerzenie zakresu stosowania ustawy o szerszy krąg obywateli Ukrainy uciekających do Polski przed wojną.
Aktualnie, warunkiem objęcia ochroną jest przybycie do Polski bezpośrednio z terytorium Ukrainy. Po zmianach, ustawa obejmie także tych obywateli Ukrainy, którzy:
Nowelizacja ma wejść w życie z mocą od 24 lutego 2022 r., a więc od dnia rozpoczęcia działań wojennych w Ukrainie.
Oznacza to, że sytuacja prawna obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z wybuchem wojny, będzie taka sama - niezależnie od tego, czy wjazd na terytorium Polski miał miejsce bezpośrednio z Ukrainy, czy też nie.
Przewodnik dla obywateli Ukrainy z zakresu danych osobowych
Urząd Ochrony Danych Osobowych opublikował przewodnik dla obywateli Ukrainy z zakresu danych osobowych. Przewodnik zawiera m.in. informacje o:
Aby pobrać przewodnik, należy kliknąć TUTAJ.
[16.03.22]
Świadczenia dla zapewniających zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy - wzór wniosku
Znane są już szczegółowe zasady przyznawania świadczeń pieniężnych dla osób i podmiotów zapewniających zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy. Najważniejsze warunki to:
1. Wysokość świadczenia wynosi 40 zł dziennie za każdą osobę.
2. Świadczenie należne jest przez okres faktycznego zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia, przy czym aktualnie na okres nie dłuższy niż 60 dni.
3. Dofinansowanie jest udzielane w przypadku zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia następującym osobom:
a) obywatelowi Ukrainy, który przybył do Polski bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa,
lub
b) obywatelowi Ukrainy posiadającemu Kartę Polaka (bez względu na to czy przybył bezpośrednio z Ukrainy czy z innego kraju), który wraz z najbliższą rodziną z powodu działań wojennych na terytorium Ukrainy, przybył do Polski.
4. Dofinansowanie może być przyznane każdemu podmiotowi spełniającemu warunki przewidziane w przepisach (zarówno osoba fizyczna jak i przedsiębiorcy oraz inne jednostki organizacyjne, osoby prawne).
5. O dofinansowanie w przypadku osób fizycznych może się ubiegać również osoba nieposiadająca obywatelstwa polskiego (np. również Ukrainiec przebywający w Polsce przed wybuchem wojny, który zapewnia zakwaterowanie i wyżywienie osobom przybyłym z Ukrainy w związku z wybuchem wojny).
6. Dofinansowanie przyznawane jest na podstawie wniosku składanego do gminy. Gmina ma możliwość zweryfikowania warunków, jakie zostały zapewnione obywatelom Ukrainy.
7. Świadczenie wypłacane jest z dołu. Termin na rozpatrzenie wniosku przez gminę wynosi miesiąc.
8. W szczególnie uzasadnionych przypadkach wysokość świadczenia może być podwyższona lub okres przyznawania świadczenia wydłużony.
9. We wniosku trzeba podać następujące informacje:
a) imię i nazwisko albo nazwę składającego wniosek;
b) PESEL lub NIP składającego wniosek;
c) wskazanie okresu, na jaki zapewniono zakwaterowanie, oraz liczby osób przyjętych do zakwaterowania;
d) imię i nazwisko osoby przyjętej do zakwaterowania i PESEL, jeżeli posiada;
e) oświadczenie składającego wniosek o zapewnieniu zakwaterowania i wyżywienia;
f) numer rachunku płatniczego, na który wypłacane będzie świadczenie;
g) oświadczenie składającego wniosek pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń, że dane zawarte we wniosku są prawdziwe;
h) adres miejsca pobytu osób przyjętych na zakwaterowanie;
i) adres poczty elektronicznej i numer telefonu składającego wniosek;
j) oświadczenie, że za osobę przyjętą do zakwaterowania na wskazany okres nie wypłacono już świadczenia;
k) oświadczenie podmiotu składającego wniosek, że za okres wskazany w pkt 3 nie otrzymano dodatkowego wynagrodzenia, w tym za wynajem.
Wzór wniosku dostępny jest do pobrania tutaj.
[14.03.22]
Przepisy o pomocy obywatelom Ukrainy już obowiązują (!) – najważniejsze regulacje wynikające z nowej ustawy
Weszły w życie nowe przepisy regulujące zasady pomocy Ukrainkom i Ukraińcom w związku z trwającą na terenie Ukrainy wojną. Przepisy z drobnymi wyjątkami obowiązują wstecznie od dnia 24 lutego 2022 r.
Kogo obejmują nowe regulacje:
Regulacje obejmują obywateli Ukrainy (oraz małżonków tych osób bez względu na obywatelstwo małżonka), którzy:
Regulacje specustawy nie obejmują natomiast:
W przypadku tych kategorii osób zastosowanie znajdują więc dotychczas obowiązujące przepisy (szczegóły opisywaliśmy tutaj), z zastrzeżeniem, że ważność pobytu / tytułów pobytowych takich osób również została przedłużona – szczegóły poniżej.
I.
Najważniejsze kwestie uregulowane nowymi przepisami obejmują:
Kwestie związane z legalizacją pobytu:
a) legalizacja pobytu, obywateli Ukrainy, którzy wjechali do Polski po 24 lutego br.:
Specustawa legalizuje przez okres 18 miesięcy od dnia 24.02.2022 r. pobyt osób, o których mowa powyżej [w tym również pobyt dzieci urodzonych na terytorium RP przez obywatelki Ukrainy, które przybyły do Polski na powyższych zasadach (w okresie legalnego pobytu matki)].
W przypadku wyjazdu obywatela Ukrainy (nieposiadającego Karty Polaka) z terytorium RP na okres powyżej 1 miesiąca, traci on uprawnienie do legalnego pobytu na podstawie specustawy.
Ustanowienie / przedłużenie legalności pobytu na tej podstawie, nie dotyczy osób, które posiadają już inny tytuł pobytowy (np. zezwolenie na pobyt czasowy) lub które wystąpiły / zadeklarowały zamiar wystąpienia o udzielenie ochrony międzynarodowej.
II.
1.
b) przedłużenie legalności dotychczasowego pobytu:
W przypadku, gdy ostatni dzień pobytu obywatela Ukrainy na terytorium RP na podstawie:
Uwaga! Wiza krajowa w okresie przedłużenia okresu pobytu oraz okresu ważności nie uprawnia do przekraczania granicy (chyba, że posiadający wizę jest kierowcą zawodowym, wykonującym międzynarodowy transport drogowy / niezarobkowy międzynarodowy przewóz drogowy) .
Jeżeli ostatni dzień okresu ważności: kart pobytu, polskich dokumentów tożsamości obywatela Ukrainy, dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany” wydanych obywatelom Ukrainy przypada po 24 lutego 2022 r., ulega on przedłużeniu z mocy prawa o okres 18 miesięcy.
Uwaga! Karta pobytu w okresie przedłużenia okresu ważności nie uprawnia do przekraczania granicy.
Co do zasady, w przypadku przedłużenia ważności dokumentów, nie wymienia się ich ani nie wydaje nowych (przedłużenie następuje z mocy prawa).
Pobyt obywatela Ukrainy, któremu komendant placówki Straży Granicznej na odcinku granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Ukrainą zezwolił na wjazd na terytorium RP, uznaje się za legalny przez okres 18 miesięcy.
c) procedura działania w przypadku niezarejestrowania obywateli Ukrainy podczas kontroli granicznej:
Nie później niż 60 dni od przybycia na terytorium RP, obywatel Ukrainy, który nie został zarejestrowany podczas kontroli granicznej, powinien zgłosić się do dowolnego organu gminy i złożyć wniosek o nadanie numeru PESEL (w stosunku do dzieci – wniosek składa jedno z rodziców, opiekun, kurator, opiekun tymczasowy lub osoba sprawująca faktyczną pieczę nad dzieckiem).
d) nadanie numeru PESEL:
Obywatel Ukrainy na podstawie specustawy może złożyć osobiście, na piśmie, w dowolnym organie gminy wniosek o nadanie numeru PESEL. Jest to istotne, ponieważ numer PESEL ułatwi następnie dostęp do świadczeń socjalnych, umożliwi podjęcie działalności gospodarczej etc.
Przy złożeniu wniosku co do zasady powinno się okazać dokument ze zdjęciem umożliwiającym ustalenie tożsamości (może być nawet nieważny dokument), a w przypadku osób, które nie ukończyły 18 roku życia - akt urodzenia.
Specustawa - na zasadzie wyjątku - dopuszcza możliwość otrzymania numeru PESEL również na podstawie samego oświadczenia co do tożsamości.
e) zezwolenie na pobyt czasowy:
Na wniosek obywatela Ukrainy, przebywającego legalnie na terytorium RP na podstawie specustawy, wydaje się zezwolenie na pobyt czasowy. Zezwolenie udzielane jest przez wojewodę, jednorazowo na okres 3 lat (od daty wydania decyzji).
Wniosek można złożyć najszybciej po upływie 9 miesięcy od dnia wjazdu do Polski, ale nie później niż w okresie 18 miesięcy od 24 lutego 2022 r. (tj. do 24 sierpnia 2023 r.)
Co ważne, w przypadku uzyskania decyzji o zezwoleniu na pobyt czasowy na podstawie specustawy, obywatel Ukrainy jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez konieczności posiadania zezwolenia na pracę.
Kwestie związane z legalizacją pracy obywatelek i obywateli Ukrainy:
Obywatel Ukrainy:
może legalnie pracować jeżeli pracodawca/ zleceniodawca powiadomi powiatowy urząd pracy o jej podjęciu w terminie 14 dni.
Powiadomienie następuje za pośrednictwem systemu teleinformatycznego praca.gov.pl.
Dodatkowo obywatele Ukrainy, których pobyt na terytorium RP uznaje się za legalny na podstawie specustawy lub ustawy o cudzoziemcach mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium RP na takich samych zasadach, jak obywatele polscy – pod warunkiem uzyskania nr PESEL.
Świadczenia – przyznanie dodatkowych świadczeń obywatelom Ukrainy, w tym m.in.:
a) świadczeń rodzinnych, czyli:
b) świadczenie wychowawcze - tzw. 500+ jeśli zamieszkują z dziećmi na terytorium Polski;
c) świadczenie na dobry start - tzw. 300+;
d) rodzinnego kapitału opiekuńczego, jeśli zamieszkuje z dziećmi na terytorium Polski;
e) dofinansowania do obniżenia opłaty za pobyt w żłobku, klubie dziecięcym u opiekuna dziennego – jeśli zamieszkują z dziećmi na terytorium Polski;
f) świadczeń z ustawy o pomocy społecznej.
g) jednorazowego świadczenia na utrzymanie – 300 zł (po wpisaniu do rejestru PESEL).
Inne wybrane formy pomocy dla obywatelek i obywateli Ukrainy:
4.
a) bezpłatna pomoc psychologiczna;
b) pomoc żywnościowa w ramach Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym;
c) opieka medyczna odpowiadającym opiece osób objętych obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym z wyłączeniem leczenia uzdrowiskowego i rehabilitacji uzdrowiskowej oraz podawania produktów leczniczych.
Pozostałe formy pomocy:
5.
a) możliwość przyznania każdemu podmiotowi (wskazana wprost os. fizyczna, ale szeroka definicja w naszej ocenie nie wyklucza przedsiębiorców) świadczenia pieniężnego na podstawie złożonego przez ten podmiot wniosku, pod warunkiem zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia (max termin wyjściowo 60 dni z opcją przedłużenia w szczególnych przypadkach). Szczegółowe warunki będą uregulowane w rozporządzeniu.
b) utworzenie i uregulowanie zasad działania Funduszu Pomocy, z którego środki mają być przeznaczone na pomoc obywatelkom i obywatelom Ukrainy.
Edukacja
6.
Specustawa nie wprowadza szczególnych rozwiązań w zakresie obowiązku szkolnego czy sposobu zapisania dzieci do szkoły (o aktualnych zasadach piszemy tu). Ustawa przewiduje jednak, że dzieci obywatele Ukrainy nie będą mogli korzystać z systemu edukacji domowej, a także wprowadza szereg ułatwień dla szkół i samorządów dot.m.in. Pracy nauczycieli oraz tworzenia nowych lokalizacji żłobków, przedszkoli i szkół.
[08.03.2022]
Założenia projektu ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy
7.03.2022 r. do Sejmu trafił projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Jego treść zmieniona została autopoprawką 8.03.2022 r.
Poniżej przedstawiamy główne założenia projektu (aktualne na 8.03.2022 r., nie są wykluczone dalsze zmiany / poprawki):
LEGALNOŚĆ POBYTU
Ustawa legalizuje pobyt obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi od 24 lutego 2022 r przez okres 18 miesięcy.
Za legalny uznaje się także pobyt dziecka urodzonego na terytorium RP przez obywatelkę Ukrainy, która przybyła na powyższych zasadach (w okresie legalnego pobytu matki).
W przypadku wyjazdu obywatela Ukrainy z terytorium RP na okres powyżej 1 miesiąca, traci on uprawnienie do legalnego pobytu na podstawie ustawy.
PRZEDŁUŻENIE LEGALNOŚCI DOTYCHCZASOWYCH POBYTÓW
W przypadku, gdy ostatni dzień pobytu obywatela Ukrainy na terytorium RP na podstawie:
• wizy krajowej
lub
• zezwolenia na pobyt czasowy,
przypada po 24 lutego 2022 r., okres ważności tych dokumentów ulega przedłużeniu z mocy prawa do 31 grudnia 2022 r.
Uwaga! Wiza krajowa w okresie przedłużenia okresu pobytu oraz okresu ważności nie uprawnia do przekraczania granicy.
Jeżeli ostatni dzień dopuszczalnego okresu pobytu obywatela Ukrainy na terytorium RP na podstawie:
przypada po 24 lutego 2022 r., a pobyt ten rozpoczął się przed tym dniem, pobyt na tym terytorium uznaje się za legalny do 31 grudnia 2022 r.
Jeżeli ostatni dzień okresu ważności:
wydanych obywatelom Ukrainy przypada po 24 lutego 2022 r., ulega on przedłużeniu z mocy prawa do 31 grudnia 2022 r.
Uwaga! Karta pobytu w okresie przedłużenia okresu ważności nie uprawnia do przekraczania granicy.
Co do zasady, w przypadku przedłużenia ważności dokumentów, nie wymienia się ich ani nie wydaje nowych (przedłużenie następuje z mocy prawa).
Pobyt obywatela Ukrainy, któremu komendant placówki Straży Granicznej na odcinku granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Ukrainą zezwolił na wjazd na terytorium RP, uznaje się za legalny do 31 grudnia 2022 r.
CO W PRZYPADKU, KIEDY WJAZD OBYWATELA UKRAINY NIE ZOSTAŁ ZAREJESTROWANY PODCZAS KONTROLI GRANICZNEJ?
Nie później niż 60 dni od przybycia na terytorium RP, obywatel Ukrainy, który nie został zarejestrowany podczas kontroli granicznej, powinien zgłosić się do dowolnego organu gminy i złożyć wniosek o nadanie numeru PESEL (w stosunku do dzieci – wniosek składa przedstawiciel ustawowy albo osoba sprawująca faktyczną pieczę nad dzieckiem).
NADANIE NUMERU PESEL
Obywatel Ukrainy na podstawie specustawy może złożyć osobiście, na piśmie, w dowolnym organie gminy wniosek o nadanie numeru PESEL. Jest to istotne, ponieważ numer PESEL ułatwi następnie dostęp do świadczeń socjalnych, umożliwi podjęcie działalności gospodarczej etc.
Przy złożeniu wniosku należy okazać co najmniej dokument ze zdjęciem umożliwiającym ustalenie tożsamości (a w przypadku osób, które nie ukończyły 18 roku życia, również akt urodzenia).
Organ gminy obowiązany jest wydać potwierdzenie złożenia wniosku.
ZEZWOLENIE NA POBYT CZASOWY
Na wniosek obywatela Ukrainy, przebywającego legalnie na terytorium RP na podstawie ustawy, wydaje się zezwolenie na pobyt czasowy. Zezwolenie udzielane jest przez wojewodę, jednorazowo na okres 3 lat (od daty wydania decyzji).
Wniosek można złożyć nie wcześniej niż po upływie 9 miesięcy od dnia wjazdu do Polski, ale nie później niż w okresie 18 miesięcy od 24 lutego 2022 r.
W przypadku udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy, obywatel Ukrainy jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez konieczności posiadania zezwolenia na pracę.
WYKONYWANIE PRACY
Obywatel Ukrainy:
a) którego pobyt uznaje się za legalny na podstawie przepisów specustawy
lub
b) który przebywa legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie innych tytułów
jest uprawniony do wykonywania pracy jeżeli pracodawca/ zleceniodawca powiadomi powiatowy urząd pracy o jej podjęciu w terminie 7 dni.
Powiadomienie następuje za pośrednictwem systemu teleinformatycznego praca.gov.pl.
Jednocześnie, obywatele Ukrainy, których pobyt na terytorium RP uznaje się za legalny na podstawie specustawy lub ustawy o cudzoziemcach mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium RP na takich samych zasadach, jak obywatele polscy – warunkiem do podjęcia ww. działalności jest uzyskanie nr PESEL.
ŚWIADCZENIA
Obywatelowi Ukrainy, którego pobyt na terytorium RP jest uznawany za legalny na podstawie specustawy, przysługuje dostęp do świadczeń, na zasadach analogicznych jak obywatelom polskim, tj. w szczególności: dostęp do opieki medycznej, bezpłatnej pomocy psychologicznej, świadczeń socjalnych np. 500 plus, jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 300 zł etc.
EDUKACJA
Szkoły
Zgodnie z informacją z Ministerstwa Edukacji: Dzieci w wieku 7-18 lat mogą nieodpłatnie uczyć się w polskich szkołach. Przyjęcie do szkoły wymaga złożenia wniosku, a decyzję w tej sprawie podejmuje dyrektor. Publiczna szkoła podstawowa, w rejonie której mieszka dziecko przybyłe z zagranicy, przyjmuje z urzędu, a inne publiczne szkoły podstawowe i szkoły ponadpodstawowe w miarę posiadania wolnych miejsc. Jeśli w wybranej placówce nie ma wolnych miejsc, potrzebny jest kontakt z urzędem gminy. Specustawa zawiera przepisy dedykowane jednostkom prowadzącym szkoły, mające na celu wsparcie organizacyjne.
Studia
Zgodnie z ogólnymi zasadami obowiązującymi w Polsce, każda uczelnia określa własne procedury dotyczące przeniesienia z uczelni zagranicznej, a decyzję w tej sprawie podejmuje rektor.Specustawa przyznaje studentom z Ukrainy prawo do ubiegania się o stypendium socjalne oraz kredyt studencki.
MAŁOLETNI
Małoletni obywatele Ukrainy, przebywający na terytorium RP na podstawie przepisów ustawy bez opieki osób dorosłych będą reprezentowani przez opiekunów tymczasowych. Opiekun tymczasowy sprawuje pieczę nad małoletnim i jego majątkiem. Opiekuna tymczasowego ustanawia sąd opiekuńczy właściwy ze względu na miejsce pobytu małoletniego. Postępowanie o ustanowienie opiekuna tymczasowego może być wszczęte na wniosek lub z urzędu. W postępowaniu o ustanowienie opiekuna tymczasowego nie pobiera się opłat.
WEJŚCIE W ŻYCIE
Ustawa ma wejść w życie z dniem ogłoszenia, z mocą od 24.02.202
[05.03.2022]
Ochrona czasowa - decyzja Rady UE
4 marca 2022 r. weszła w życie Decyzja Wykonawcza Rady UE stwierdzająca istnienie masowego napływu wysiedleńców z Ukrainy. Na podstawie tej decyzji, Unia Europejska po raz pierwszy w historii Wspólnoty, zdecydowała się udzielić tzw. ochrony czasowej cudzoziemcom, zamieszkującym poza UE, którzy przybyli do UE w związku z konfliktem zbrojnym spowodowanym inwazją na Ukrainę. Decyzja Rady UE pozwoli uregulować sytuację prawną (na gruncie pobytu i zatrudnienia / prowadzenia działalności gospodarczej) osób objętych ochroną.
KATEGORIE OSÓB OBJĘTYCH OCHRONĄ:
Ochrona czasowa przyznana została:
Jednocześnie, decyzja może być stosowana w odniesieniu do bezpaństwowców i obywateli państw trzecich innych niż Ukraina, którzy są w stanie udowodnić, że przed dniem 24 lutego 2022 r. legalnie przebywali w Ukrainie na podstawie ważnego zezwolenia na pobyt stały wydanego zgodnie z prawem ukraińskim, i którzy nie są w stanie w bezpiecznych i trwałych warunkach powrócić do kraju lub regionu pochodzenia.
Państwa członkowskie, mogą stosować decyzję również w stosunku do innych osób, w tym bezpaństwowców i obywateli państw trzecich innych niż Ukraina, którzy legalnie przebywali w Ukrainie i którzy nie są w stanie w bezpiecznych i trwałych warunkach powrócić w do kraju lub regionu pochodzenia.
OKRES OCHRONY:
Ochrona czasowa została udzielona na rok, z możliwością jej automatycznego przedłużenia o okresy sześciomiesięczne – nie dłuższe niż 1 rok.
DOKUMENTY:
Zgodnie z polskimi regulacjami ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w sytuacji objęcia cudzoziemca przebywającego na terytorium RP ochroną czasową:
Wydanie tych dokumentów jest zwolnione od opłat.
Cudzoziemcy nieposiadający dokumentów podróży, korzystający z ochrony czasowej, mogą ubiegać się o wydanie polskiego dokumentu podróży – dokumenty wydawane są przez Szefa Urzędu do spraw cudzoziemców.
WYKONYWANIE PRACY I POZOSTAŁE UPRAWNIENIA:
Cudzoziemiec korzystający z ochrony czasowej może wykonywać pracę bez zezwolenia na pracę lub wykonywać działalność gospodarczą. Ma również prawo do bezpłatnej opieki medycznej oraz niezbędnej pomocy socjalnej (w szczególności - zakwaterowania i wyżywienia).
Niezależnie, cudzoziemcom korzystającym z ochrony czasowej, umożliwia się dostęp do:
MAŁOLETNI - POŁĄCZENIE Z RODZINĄ:
Dla małoletnich bez opieki, korzystających z ochrony czasowej, na wniosek Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców ustanawia się opiekę.
Na wniosek cudzoziemca Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców może podjąć działania mające na celu połączenia cudzoziemca korzystającego z ochrony czasowej z jego bliskimi.
REGULACJE NA POZIOMIE KRAJOWYM:
Rada Ministrów w drodze rozporządzenia może ustanowić szerszy zakres ochrony czasowej, a także uszczegółowić zasady jej udzielenia (do tej pory żadne regulacje na poziomie krajowym nie weszły jeszcze w życie).
[03.03.2022]
Unia Europejska wprowadza ochronę tymczasową dla uchodźców z Ukrainy
Komisja Europejska zapowiedziała wprowadzenie unijnej ochrony tymczasowej dla uchodźców z Ukrainy. Mechanizm ten oznacza objęcie ich wsparciem bez konieczności składania wniosków o status uchodźcy. Odpowiednie przepisy mają być przyjęte już dziś (czwartek, 3 marca).
Zgodnie z projektem, ochrona tymczasowa ma objąć osoby, które od 24 lutego opuściły Ukrainę, w tym:
Ochrona tymczasowa udzielana jest do chwili, gdy możliwy stanie się powrót cudzoziemców do poprzedniego miejsca zamieszkania – maksymalnie na 1 rok, z możliwością przedłużenia o kolejne 6 miesięcy lub rok (o przedłużeniu lub ewentualnym wcześniejszym zakończeniu decydują organy UE).
Każde z państw członkowskich UE zapewnia osobom objętym ochroną, w okresie jej trwania:
Szczegółowe zasady udzielenia powyższego wsparcia państwa członkowskie regulują we własnym zakresie (przepisy unijne ustanawiają minimalny standard ochrony).
W Polsce cudzoziemcy objęci ochroną czasową, w okresie jej trwania, mogą liczyć przede wszystkim na:
Powyższa ochrona może zostać rozszerzona – obecnie polskie władze pracują nad dodatkową ustawą w tym zakresie. Niewykluczone więc, że powyższe zasady dotyczące legalności pobytu, pracy i uprawnień cudzoziemców zostaną zastąpione jeszcze korzystniejszymi przepisami. Według wstępnych doniesień, nowe przepisy mają wprowadzać m.in. szczególne zasady przedłużania legalnego pobytu obywateli Ukrainy w Polsce, dodatkowe uprawnienia dla przybyłych z Ukrainy studentów i pracowników naukowych oraz szczególne regulacje dotyczące kształcenia, wychowania i opieki dzieci i uczniów oraz kształcenia wyższego studentów będących obywatelami Ukrainy.
Bezpłatna pomoc prawna dla obywateli Ukrainy
Przy Okręgowych Radach Adwokackich oraz Okręgowych Izbach Radców Prawnych w Polsce utworzone zostały sztaby pomocowe, których członkowie – adwokaci, radcowie prawni i aplikanci – udzielać będą bezpłatnej pomocy prawnej osobom przybywającym obecnie z Ukrainy, w indywidualnych sprawach z zakresu m.in. legalizacji pobytu, pracy czy możliwości sprowadzenia rodzin do Polski.
Pomoc skierowana jest przede wszystkim do osób w sytuacji krytycznej – uciekających z Ukrainy, które nie przebywały dotychczas w Polsce (np. w celu wykonywania pracy).
Poniżej przedstawiamy dane kontaktowe, pod którymi można uzyskać bezpłatną pomoc prawną dla obywateli Ukrainy (część sztabów dopiero się organizuje – dane będziemy uzupełniać na bieżąco):
Okręgowa Rada Adwokacka w Białymstoku – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na stronie internetowej
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Białymstoku – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na profilu OIRP Białystok
Okręgowa Rada Adwokacja w Bielsku-Białej – jan.talaga@adwokatura.home.pl (adw. Jan Talaga – koordynator), ora.bielsko-biala@adwokatura.pl
Okręgowa Rada Adwokacka w Bydgoszczy – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na profilu ORA Bydgoszcz
Okręgowa Rada Adwokacka w Częstochowie – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na stronie internetowej ORA Częstochowa
Pomorska Izba Adwokacka w Gdańsku – kancelaria@duks.pl (adw. Adriane Duks-Taniewska – koordynator), antoni.koprowski@kancelaria-kgg.pl (adw. Antoni Koprowski – koordynator)
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Gdańsku – agnieszka.budzynska@oirp.gda.pl (r.pr. Agnieszka Budzyńska – koordynator)
Okręgowa Rada Adwokacka w Katowicach – kkubista@jkp.legal (adw. Karolina Kubista – koordynator)
Okręgowa Rada Adwokacka w Kielcach – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na stronie internetowej ORA Kielce
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Kielcach – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na profilu OIRP Kielce
Okręgowa Rada Adwokacka w Koszalinie – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na stronie internetowej ORA Koszalin
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Koszalinie – biuro@oirpkoszalin.pl
Okręgowa Rada Adwokacka w Krakowie – sztabkryzysowy@adwokatura.krakow.pl
Okręgowa Rada Adwokacka w Lublinie – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na stronie internetowej ; lista prawników dostępnych w terenach przygranicznych znajduje się tutaj
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Lublinie – ua@oirp.lublin.pl
Okręgowa Rada Adwokacka w Łodzi – ukraina@lodz.adwokatura.pl, ponadto lista prawników udzielających wsparcia wraz z numerami telefonów dostępna na stronie internetowej
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Łodzi – kontakt telefoniczny pod numerem +48 42 6748 816, od poniedziałku do piątku w godz. 8:00 – 16:00
Okręgowa Rada Adwokacka w Olsztynie – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na stronie internetowej
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Olsztynie – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na
stronie internetowej
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Opolu – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na stronie internetowej
Okręgowa Rada Adwokacka w Opolu – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na stronie internetowej
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Poznaniu – link do formularza kontaktowego dostępny na stronie internetowej
Okręgowa Rada Adwokacka w Poznaniu – ukraina@ora.poznan.pl
Okręgowa Rada Adwokacka w Radomiu – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na stronie internetowej
Okręgowa Rada Adwokacka w Rzeszowie – lukasz.bochenek@bkps.com.pl (adw. Łukasz Bochenek – koordynator)
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Rzeszowie – punkt nieodpłatnej pomocy prawnej dla obywateli Ukrainy w Przemyślu, otwarty w godzinach 9:00-15:00, adres: ul. Lwowska 52, 37-700 Przemyśl
Okręgowa Rada Adwokacka w Siedlcach – adw.katarzynabednarczyk@gmail.com (adw. Katarzyna Bednarczyk – koordynator)
Okręgowa Rada Adwokacka w Szczecinie i Okręgowa Izba Radców Prawnych w Szczecinie we współpracy z Kliniką Prawa Uniwersytetu Szczecińskiego - ora.szczecin@adwokatura.pl, ora.szczecin@adwokatura.pl, ponadto odbywają się dyżury. Dodatkowo, lista prawników udzielających wsparcia dostępna jest na stronie internetowej
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Toruniu – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na stronie internetowej
Okręgowa Rada Adwokacka w Warszawie – ukraina@ora-warszawa.com.pl
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Warszawie – pomoc prawna udzielana jest podczas dyżurów telefonicznych od poniedziałku do piątku w godzinach 13:00-17:00 pod numerem telefonu +48 887 830 950. Prawnicy udzielają informacji w językach polskim, angielskim, ukraińskim i rosyjskim
Okręgowa Rada Adwokacka we Wrocławiu – lista prawników udzielających wsparcia dostępna na stronie internetowej
Okręgowa Izba Radców Prawnych we Wrocławiu – lista prawników udzielających wsparcia wraz z terminarzem dyżurów dostępna na stronie internetowej
Okręgowa Izba Radców Prawnych w Zielonej Górze – biuro@zielonagora.oirp.pl
Okręgowa Rada Adwokacka w Zielonej Górze – ukraina@adwokatura.zgora.pl; ponadto lista prawników udzielających wsparcia dostępna na stronie internetowej
[03.03.2022]
Na terenie całej Ukrainy został wprowadzony stan wojenny. Na całej długości granicy Ukrainy z Polską są nadal otwarte wszystkie przejścia graniczne, a straż graniczna oraz wiceszef MSWiA w oficjalnych komunikatach podkreślają, że granice pozostaną otwarte i nie będą wprowadzane żadne ograniczenia.Funkcjonariusze Straży Granicznej deklarują pomoc uchodźcom z Ukrainy oraz gotowość do przyjmowania wniosków o ochronę międzynarodową.
Stan wojenny w Ukrainie
[24.02.2022]
WJAZD DO POLSKI I LEGALIZACJA POBYTU
Informacja dla obywateli Ukrainy dot. legalnego wjazdu i pobytu w Polsce [AKTUALIZACJA 27.02]:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
1.
2.
Do Polski można wjechać i legalnie przebywać na jej terytorium na podstawie następujących dokumentów:
paszportu biometrycznego (w ramach ruchu bezwizowego),
wizy krajowej (typu D), wizy Schengen (typu C) wydanej przez polski organ - pobyt jest legalny zgodnie z terminem ważności wizy i okresem pobytu w niej wskazanym;
wizy z oznaczeniem D lub C, wydanej przez inne państwo Schengen lub dokumentu pobytowego wydanego przez inne państwo Schengen,
zezwolenia na pobyt czasowy / pobyt stały,
zgody komendanta Straży Granicznej,
wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej, złożonego na polskim przejściu granicznym (formularz wniosku można znaleźć pod tym linkiem) lub w przypadku braku możliwości złożenia wniosku z przyczyn leżących po stronie Straży Granicznej – deklaracji zamiaru złożenia takiego wniosku.
W przypadku nieposiadania przez cudzoziemca dokumentów, o których mowa w punktach 1-4 – wjazd będzie odbywał się w oparciu o punkty 5 – 6 (dot. to również dzieci nieposiadających wymaganych dokumentów).
W sytuacji złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej, wszczynane jest postępowanie przed Szefem Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Wydanie decyzji w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej powinno nastąpić w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku (w szczególnych przypadkach termin może być przedłużony do 15 miesięcy).
Po wjeździe do Polski, jeżeli cudzoziemiec nie ma zapewnionego miejsca pobytu w Polsce, powinien udać się do najbliższego punktu recepcyjnego, w którym otrzyma informację na temat dalszego pobytu w Polsce, tymczasowe zakwaterowanie, wyżywienie oraz podstawową opiekę medyczną.
Punkty recepcyjne, położone są w następujących lokalizacjach:
Pałac Suchodolskich Gminny Ośrodek Kultury i Turystyki, ul. Parkowa 5, 22-175 Dorohusk – osiedle
Przygraniczne Centrum Kultury i Rekreacji, ul. Spółdzielcza 8, 22 - 540 Dołhobyczów
Zespół Szkół w Horodle, ul. Piłsudskiego 58, 22 - 523 Horodło
Szkoła Podstawowa w Lubyczy Królewskiej (zaplecze hali sportowej), ul. Jana III Sobieskiego 5, 22 - 680 Lubycza Królewska Świetlica, Korczowa 155 37-552 Korczowa
Hala sportowa - Medyka 285, 37-732 Medyka
Szkoła Podstawowa w m. Krowica Sama 183, 37-625 Krowica Sama
Była Szkoła Podstawowa w Łodynie, Łodyna 41, 38-700 Ustrzyki Dolne
w Przemyślu – przy dworcu kolejowym
Centrum Handlu i Magazynowania Korczowa Dolina - Hala Kijowska - Młyny 90, 37-552 Młyny
Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Chełmie - ul. Graniczna 2A, 22-100 Chełm
Hrubieszowski Ośrodek Sportu i Rekreacji - ul. Ciesielczuka 2, 22-500 Hrubieszów
Ośrodek Sportu i Rekreacji - Aleja Sportowa 8, 22-600 Tomaszów Lubelski
Jednocześnie otworzono punkty informacyjne i infolinie urzędów wojewódzkich:
Wrocław
Dworzec PKP Wrocław Główny, Wrocław ul. Piłsudskiego 105
Infolinia: +48 477 217 575
Bydgoszcz
Dworzec Główny PKP, Bydgoszcz ul. Zygmunta Augusta 7
Infolinia (język ukraiński i rosyjski) czynna od poniedziałku do piątku w godz. 7:00-22:00: +48 52 349 74 61, +48 52 349 78 02
Infolinia (język polski) czynna całodobowo: +48 52 587 27 71
Lublin
Dworzec PKP, Lublin pl. Dworcowy 1
Infolinia czynna codziennie (w godzinach 7.00 – 18.00): +48 692 268 717, +48 883 849 598
Infolinia całodobowa: +48 692 476 823
Gorzów Wielkopolski
Dworzec PKP (poczekalnia), Gorzów Wielkopolski ul. Dworcowa 1
Infolinia: +48 95 785 18 59
Zielona Góra
Dworzec PKP (hala główna), Zielona Góra
Infolinia: +48 95 785 18 59
Łódź
Dworzec Łódź Kaliska (hala główna między kasami a wyjściem na perony), Łódź
Dworzec Łódź Fabryczna (za kasami w drodze na perony), Łódź
Kraków
Dworzec Główny PKP (przy wejściu na czwarty peron od strony kas biletowych), Kraków
Całodobowa infolinia: +48 12 210 2002
Od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00 - 16.00 - infolinia dla cudzoziemców w sprawie legalizacji pobytu i pracy: +48 12 210 2020
Warszawa
Dworzec Wschodni (hala główna), Warszawa ul. Kijowska 20
Dworzec Zachodni (Punkt Obsługi Pasażera), Warszawa al. Jerozolimskie 142
Infolinia: 987
Rzeszów
Infolinia: +48 800 100 990
Białystok
Dworzec PKP, Białystok ul. Kolejowa 9
Gdańsk
Tymczasowy Dworzec PKP Gdańsk Główny (obok remontowanego gmachu dworca głównego), Gdańsk ul. Podwale Grodzkie 1
Infolinia: +48 734 117 307
Katowice
Dworzec PKP (hol główny przy kasach biletowych), Katowice plac Marii i Lecha Kaczyńskich 2
Infolinia: +48 32 606 32 32 (poniedziałki, środy, czwartki i piątki – od 7.30 do 15.30, wtorki – od 7.30 do 18.00)
Kielce
Dworzec PKS, Kielce ul. Czarnowska 12
Olsztyn
Dworzec PKP (hol), Olsztyn plac Konstytucji 3 Maja 1
Poznań
Dworzec PKP Poznań Główny (poziom 1, na przeciwko kas biletowych PKP), Poznań ul. Dworcowa 2
Infolinia (od 28 lutego): +48 61 850 87 77 (w godz. 8-20)
Szczecin
Dworzec PKP (hala główna), Szczecin ul. Krzysztofa Kolumba 2
Infolinia całodobowa: +48 91 430 30 33
Wjazd na teren Polski – co dalej?
Legalny pobyt w Polsce – w zależności od podstawy wjazdu – trwa:
Przedłużenie legalności pobytu oraz pracy w Polsce może nastąpić w szczególności poprzez:
złożenie odpowiedniego wniosku o pobyt czasowy (lub w razie spełnienia odpowiednich przesłanek – na pobyt stały) przed upływem okresu legalnego pobytu na ww. podstawach;
skorzystanie z przepisów specjalnych dot. Covid, zgodnie z którymi legalność pobytu zostaje przedłużona do 30 dnia następującego po dniu odwołania stanu epidemii (na chwilę obecną stan epidemii obowiązuje i brak jest doniesień czy zapowiedzi o jego planowanym odwołaniu):
a) w przypadku pobytu na podstawie:
b) w przypadku pobytu na podstawie krótkoterminowych tytułów, tj.:
o ile osoba taka w dniu ogłoszenia stanu epidemii (14 marca 2020 r.) przebywała w Polsce.
Uwaga: jeżeli dana osoba wjechała do Polski na podstawie ww. krótkoterminowych tytułów (np. w ramach ruchu bezwizowego) po 14 marca 2020, sam tytuł pobytowy nie zostaje przedłużony, ale przedłużeniu (również do 30 dnia po odwołaniu epidemii) ulega termin na złożenie wniosku o wydanie zezwolenia na pobyt. W praktyce więc, jeżeli cudzoziemiec przed upływem 30 dni od odwołania stanu epidemii złoży wniosek o zezwolenie pobytowe - jego pobyt w okresie od wygaśnięcia tytułu pobytowego do złożenia wniosku, a także dalszy pobyt aż do dnia uzyskania zezwolenia uznany będzie za legalny.
W praktyce więc obie sytuacje (pkt a i b) są analogiczne, przy czym w przypadku osób, które wjechały do Polski na podstawie tytułów krótkoterminowych po 14.03.2020 r., kluczowe jest złożenie wniosku o zezwolenie pobytowe w ww. terminie.
Dodatkowe wymagania:
Formalnie, cudzoziemcy przekraczający granicę powinni dodatkowo posiadać:
dokumenty potwierdzające cel i warunki planowanego pobytu za granicą,
potwierdzenie dostępności środków finansowych na czas podróży i powrotu na Ukrainę;
ubezpieczenie medyczne na minimalną kwotę 30 000 euro (w przypadku wjazdu na podstawie polskiej wizy krajowej oraz wizy Schengen);
prawo jazdy, dokument potwierdzający rejestrację pojazdu, ubezpieczenie pojazdu (przy przekraczaniu granicy samochodem).
1.
2.
3.
4.
W obecnej sytuacji, z granicy docierają nieoficjalne informacje, że wymogi te nie są przestrzegane i straż graniczna nie żąda okazania ww. dokumentów.
Zawieszenie formalności dla Obywateli Ukrainy
W związku z sytuacją w Ukrainie, na stronie Urzędu do Spraw Cudzoziemców pojawił się komunikat dot. praktycznego zawieszenia stosowania formalności i procedur związanych z legalizacją pobytu w Polsce (przynajmniej w najbliższych dniach).
Poniżej przytaczamy pełną treść komunikatu:
Wszystkie osoby uciekające z Ukrainy przed konfliktem zbrojnym, które nie mają zapewnionego miejsca pobytu (noclegu) w Polsce, mogą udać się do punktu recepcyjnego. Otrzymają tam informacje na temat pobytu w Polsce, posiłek, podstawową opiekę medyczną, miejsce na odpoczynek oraz zostanie im wskazane tymczasowe zakwaterowanie. Wszyscy mają dostęp do bezpłatnej opieki medycznej i polskiej służby zdrowia.
Obywatele Ukrainy przebywający w Polsce nie muszą wyjeżdżać z kraju w przypadku utraty ważności dokumentów pobytowych. Oni także nie muszą obawiać się o legalność swojego dalszego pobytu.
Aktualne informacje dla obywateli Ukrainy są dostępne na stronie ua.gov.pl
Ukraińskie koleje państwowe ogłosiły, że są gotowe ewakuować mieszkańców terenów położonych przy linii rozgraniczenia w Donbasie. Przewoźnik uruchomił dodatkowe kursy pociągów.
Uruchomiono m.in. ewakuacyjne pociągi z obwodu ługańskiego i donieckiego, a także odeskiego. Zgodnie z oficjalnymi komunikatami i ze względów bezpieczeństwa, dokładny czas odjazdu i miejsce docelowe nie są ujawniane publicznie.
Rozkład jazdy polskiego PKP zakłada kursy pociągów na Ukrainę m.in. z Przemyśla oraz Warszawy. Jak dotąd przewoźnik - PKP Intercity - nie zawiesił żadnych połączeń.
Trwa sprzedaż biletów na połączenie Kiev Express, czyli połączenie z Kijowa do Warszawy. Wyprzedano bilety na wszystkie pociągi do Warszawy do 2 marca włącznie. W tym momencie można jeszcze kupić bilet na pociąg, który odjedzie z Kijowa 6 marca. W kolejnych dniach bilety na to połączenie są jeszcze dostępne .
Oczywiście sytuacja jest bardzo dynamiczna i na bieżąco będziemy starali się aktualizować wszystkie informacje.
Organizacja ewakuacji
LEGALIZACJA PRACY
Wsparcie w podjęciu zatrudnienia w Polsce dla obywateli Ukrainy – Infolinia: 19524 / Portal Zielona Linia: www.zielonalinia.gov.pl
Uruchomiona jest specjalna infolinia i portal gdzie jako obywatel Ukrainy otrzymasz aktualne informacje na temat:
• dostępnych ofert pracy w regionie w którym aktualnie przebywasz,
• szkoleń oraz możliwości przekwalifikowania się,
• form wsparcia z powiatowych urzędów pracy,
• aktualnych procedur zatrudniania w tym przeznaczonych dla obywateli Ukrainy,
• staży, bonów, przygotowania zawodowego dorosłych.
Aktualnie informacje na portalu oraz pomoc na Infolinii jest udzielana w języku polskim, rosyjskim i angielskim, ale są zapowiedzi, że w najbliższym czasie również będą w języku ukraińskim. Infolinia działa w godzinach od 8:00 do 18:00 od poniedziałku do piątku.
Poniżej materiały dot. infolinii i portalu w j. polskim i ukraińskim:
EDUKACJA
Nauka dzieci z Ukrainy w publicznych szkołach w Polsce
Minister Edukacji przekazał dyrektorom szkół informacje dotyczące przyjmowania i nauki dzieci ukraińskich w publicznych szkołach w Polsce. Poniżej przedstawiamy podsumowanie najważniejszych informacji dotyczących edukacji cudzoziemców na terenie naszego kraju.
Obowiązkowi szkolnemu i obowiązkowi nauki w Polsce podlegają dzieci i młodzież w wieku 7 – 18 lat.
Nauka dla dzieci i młodzieży nie będących obywatelami polskimi jest bezpłatna.
Dzieci i młodzież są przyjmowane do szkół w ciągu całego roku szkolnego na skutek wniosku składanego do dyrektora szkoły.
Polski system edukacji dzieli się na 3 etapy:
• szkoła podstawowa – uczniowie w wieku 7 – 15 lat,
• szkoła średnia – uczniowie powyżej 15 roku życia,
• uczelnie wyższe.
Klasa, w której dziecko będzie kontynuować naukę rozpoczętą w Ukrainie, jest ustalana na podstawie sumy dotychczas ukończonych przez dziecko lat nauki szkolnej (potwierdzonych dokumentami wydanymi przez szkołę za granicą). W przypadku braku dokumentów wystarczające jest oświadczenie rodziców.
W szkołach podstawowych obowiązuje rejonizacja. Oznacza to, że szkoła znajdującej się w rejonie, w którym mieszka dziecko ma obowiązek przyjęcia dziecka do szkoły. W razie braku miejsc w klasach, gmina wskaże szkołę, w której dziecko może się uczyć.
Dzieci i młodzież, nie posługujące się językiem polskim, w stopniu umożliwiającym naukę w szkole mogą:
• uczestniczyć w dodatkowych zajęciach z języka polskiego,
• korzystać z pomocy osoby władającej językiem kraju pochodzenia zatrudnionej w charakterze pomocy nauczyciela,
• korzystać z dodatkowych zajęć wyrównawczych z danego przedmiotu.
Podstawa prawna pobytu dziecka na terytorium Polski nie ma znaczenia dla możliwości przyjęcia dziecka do szkoły.
Szkoły mogą tworzyć tzw. oddziały przygotowawcze dla uczniów przybywających z zagranicy, słabo znających lub nieznających języka polskiego. Nauka w oddziale przygotowawczym trwa co do zasady jeden rok szkolny, ale może być skrócona lub wydłużona nie więcej niż o jeden rok szkolny.
ŚWIADCZENIA SOCJALNE I MEDYCZNE
Praktyczny przewodnik po świadczeniach dostępnych obywatelom Ukrainy
1. Kto jest uprawniony do świadczeń?
Obywatele Ukrainy objęci ustawą o ochronie obywateli Ukrainy (dalej: specustawa) [szerzej tutaj] mogą ubiegać się o świadczenia socjalne wskazane w specustawie. Niezależnie, pomoc finansową oferuje również UNHCR.
2. Które świadczenia są dostępne?
Wsparcie na podstawie specustawy obejmuje:
3. Wniosek
Prawo do świadczeń ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek, nie wcześniej niż od miesiąca, w którym osoba uprawniona (lub dziecko, na które przysługują świadczenia) została wpisany do rejestru osób przebywających legalnie na terytorium RP.
Wniosek o świadczenia, o których mowa w pkt 2 zawiera numer PESEL - dlatego też jest koniecznym aby uprzednio złożyć wniosek o PESEL (więcej o procedurze uzyskiwania PESEL tutaj).
4. Jednorazowe świadczenie pieniężne
Obywatelom Ukrainy, których pobyt uznawany jest za legalny na podstawie specustawy i którzy zostali wpisani do rejestru PESEL są uprawnieni do jednorazowego świadczenia pieniężnego, przeznaczonego na utrzymanie, w szczególności na pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej oraz opłaty mieszkaniowe. Wniosek składa się do urzędu gminy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca.
Przy złożeniu wniosku należy mieć przy sobie następujące dokumenty: dokument potwierdzający datę przekroczenia granicy (np. paszport z pieczątka przy przekroczeniu granicy), numer PESEL (potwierdzenie z gminy). Posiadanie numeru telefonu nadanego przez polskiego operatora, adres mailowy oraz rachunek bankowy prowadzony w polskim banku mogą przyspieszyć procedurę.
5. Wybrane świadczenia
Świadczenie wychowawcze 500+
Niniejsze świadczenie jest przewidziane dla dzieci poniżej 18 roku życia. Uprawnione osoby, t.j.:
mogą składać wnioski online do ZUS. Można również założyć ZUS PUE oraz złożyć wniosek o 500+ osobiście w placówce ZUS.
Na potrzeby złożenia wniosku należy przedstawić: paszporty wnioskodawcy oraz dziecka (lub inny dokument potwierdzający tożsamość, na podstawie którego przekroczono granicę), numer PESEL wnioskodawcy oraz dziecka, polski numer telefonu, numer rachunku prowadzonego w polskim banku, inne dokumenty (np. potwierdzające tożsamość – jeżeli dotyczy).
500+ jest wypłacane co miesiąc na każde dziecko i przysługuje do ukończenia przez nie 18 roku życia (jeśli dziecko mieszka z rodzicem i pozostaje na jego utrzymaniu).
“Dobry start” (300+):
Jest to świadczenie wypłacane corocznie rodzicom dzieci w wieku szkolnym, mające na celu pomoc w przygotowaniu dziecka do szkoły, tj. zakup książek i innych niezbędnych artykułów. Pomoc 300+ obywatel Ukrainy może otrzymać jednorazowo (raz na każde dziecko do 20 roku życia / 24 roku życia dla dzieci niepełnosprawnych, jeśli uczęszcza do szkoły).Wniosek składa się w ZUS lub za pośrednictwem banku (niektóre banki oferują taką usługę).
6. Jednorazowa i bezzwrotna pomoc z UNHCR
Warunkiem ubiegania się o wsparcie UNCHR jest opuszczenie Ukrainy i przyjazd do Polski w dniu lub po 24. lutego 2022 r. (numer PESEL nie jest konieczny). Wystarczy, że tego dnia granicę przekroczył jeden z członków rodziny.
Pomoc wynosi 700 zł na osobę + 600 zł na dodatkowego członka rodziny (łącznie maksymalnie 4 osoby). Pomoc finansowa będzie przyznawana raz w miesiącu przez okres co najmniej 3 miesięcy.
Aby skorzystać z tej pomocy, należy najpierw uzgodnić datę i godzinę spotkania w punkcie rejestracji (spotkanie należy umówić tutaj LINK). W chwili obecnej jedyny punkt rejestracji znajduje się w Warszawie. Zgodnie z obietnicą, kolejne punkty zostaną wkrótce otwarte w całej Polsce. Do rejestracji potrzebne są: paszport ze stemplem wjazdowym (lub inny dokument tożsamości oraz dokument potwierdzający datę wjazdu do Polski) oraz numer telefonu polskiego operatora (każdy pełnoletni członek rodziny powinien mieć swój własny numer telefonu).
Dostęp do świadczeń medycznych dla uciekających przed wojną
Zgodnie z informacjami opublikowanymi przez Narodowy Fundusz Zdrowia, obywatele Ukrainy, którzy:
Ponadto, obywatele Ukrainy mogą również bezpłatnie zaszczepić się przeciwko Covid-19 – w tym przypadku wymagane jest wyłącznie posiadanie dokumentu poświadczającego tożsamość (paszport / dowód osobisty / tymczasowe zaświadczenie tożsamości cudzoziemca – TZTC).
mają dostęp do służby zdrowia w Polsce na takich zasadach jak obywatele Polscy a koszty udzielonych świadczeń zostaną pokryte z budżetu Państwa (trwają prace nad tworzeniem przepisów w tym zakresie).
Co kluczowe, NFZ zalecił placówkom z którymi ma podpisane umowy, aby w przypadku zgłoszenia się pacjenta w takiej sytuacji już teraz (przed przygotowaniem regulacji prawnych):
Dziś w nocy weszło w życie Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 lutego 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii.
Złagodzenie obostrzeń epidemiologicznych
1.
2.
Zgodnie z nowymi regulacjami, do osób przekraczających odcinek granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Ukrainą w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa nie stosuje się obowiązku:
okazania funkcjonariuszowi Straży Granicznej negatywnego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 w języku polskim albo w języku angielskim wykonanego, przed przekroczeniem granicy, w okresie 24 godzin, licząc od momentu wyniku tego testu.
W województwach lubelskim i podkarpackim, przy polsko-ukraińskiej granicy, powstało osiem punktów recepcyjnych. Zapewnione w nich będzie wyżywienie, pomoc medyczna i informacje dla uchodźców, będzie tam również znajdować się stanowisko Straży Granicznej oraz urzędów wojewódzkich.
Wiceminister wyjaśnił, że to punkty tymczasowe - jeżeli po przejściu takiego punktu obywatel Ukrainy będzie potrzebował dalszego wsparcia, takie wsparcie również zostanie mu zapewnione. Według wiceministra rząd ma przygotowane miejsca, do których będzie można takie osoby przenieść.
Lista punktów recepcyjnych i ich dokładnych adresów: https://www.gov.pl/web/udsc/ukraina2
Punkty recepcyjne
TRANSPORT
Przekroczenie granicy samochodem – wymogi
W przypadku przyjazdu do Polski samochodem, kierowca pojazdu powinien posiadać:
dowód rejestracyjny pojazdu;
międzynarodowy certyfikat ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów, wystawiony przez krajowego ubezpieczyciela (tzw. „Zieloną Kartę”) – w razie braku takiego dokumentu, przed przekroczeniem granicy należy zawrzeć umowę ubezpieczenia granicznego.
UWAGA: Zgodnie z informacjami podanymi na kanałach Polskiej Izby Ubezpieczeń, a także polskich ubezpieczycieli: firmy PZU, Warta oraz ERGO Hestia, powyższe firmy ubezpieczeniowe zapewnią obywatelom Ukrainy przekraczającym granicę, a nie posiadającym Zielonej Karty, bezpłatne 30-dniowe polisy OC. Są one dostępne u agentów dyżurujących na wszystkich 8 przejściach granicznych oraz zdalnie za pośrednictwem infolinii (obsługiwanych w języku polskim i ukraińskim):
PZU – tel. +48 22 505 15 63
Warta – tel. +48 81 460 79 00
ERGO Hestia – tel. +48 58 766 34 043
1.
2.
3.
Bezpłatne przejazdy PKP dla obywateli Ukrainy
Przez najbliższe 4 tygodnie, obywatele Ukrainy mogą odbywać nieodpłatne przejazdy w klasie 2 pociągami kategorii ekonomicznych TLK i IC PKP Intercity w komunikacji krajowej na terenie Polski (z uwzględnieniem przesiadek na kolejne połączenia krajowe w obrębie tych samych kategorii, realizowanych przez PKP). Przejazd odbywa się na podstawie paszportu potwierdzającego obywatelstwo ukraińskie.
PKP Intercity wydało oficjalny komunikat w tej sprawie:
Kolejni przewoźnicy dołączyli się do inicjatywy umożliwienia obywatelom Ukrainy nieodpłatnych przejazdów:
Arriva - przejazdy pociągami przewoźnika są bezpłatne dla obywateli Ukrainy. Podróż będzie realizowana na podstawie ważnego paszportu potwierdzającego obywatelstwo;
Koleje Dolnośląskie – przewoźnik wprowadził do 6 marca darmowe przejazdy dla wszystkich obywateli ukraińskich. Każdy pasażer Kolei Dolnośląskich z obywatelstwem ukraińskim otrzyma tzw. bilet zerowy;
Koleje Małopolskie - do odwołania obywatele Ukrainy mogą nieodpłatnie korzystać z przejazdów pociągami i autobusami linii dowozowych uruchamianymi przez Koleje Małopolskie. Podróż odbywa się na podstawie paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego obywatelstwo ukraińskie;
Koleje Mazowieckie - od 26 lutego do 25 marca 2022 obywatele Ukrainy mogą bezpłatnie jeździć pociągami „Kolei Mazowieckich – KM”. Wystarczy okazać paszport Ukrainy albo ewentualnie inny dokument potwierdzający ukraińskie obywatelstwo;
Koleje Śląskie – od 26 lutego do odwołania obywatele Ukrainy mogą nieodpłatnie korzystać z przejazdów pociągami Kolei Śląskich. Podróż odbywa się na podstawie paszportu lub dokumentu potwierdzającego obywatelstwo ukraińskie;
Koleje Wielkopolskie - do 25 marca 2022 roku obywatele Ukrainy mogą nieodpłatnie korzystać z przejazdów wszystkimi pociągami Kolei Wielkopolskich. Przejazdy będą mogły być realizowane na podstawie paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego obywatelstwo ukraińskie;
Łódzka Kolej Aglomeracyjna – darmową podróż można odbyć na podstawie dowolnego dokumentu potwierdzającego tożsamość. Darmowe przejazdy funkcjonują do odwołania;
PKP SKM w Trójmieście - darmowe przejazdy dla obywateli Ukrainy obowiązują do odwołania. Wystarczy paszport lub inny dokument potwierdzający obywatelstwo;
POLREGIO - przejazd pociągami POLREGIO dla obywateli Ukrainy będzie bezpłatny w całej Polsce. Przewoźnik przygotowuje dodatkowe połączenia Dorohusk-Lublin, Przemyśl/Medyka-Kraków;
Warszawska Kolej Dojazdowa - do 25.03.2022 dla obywateli Ukrainy wprowadzone zostały nieodpłatne i nieograniczone przejazdy pociągami WKD. Podczas przejazdu pociągiem WKD wystarczy okazać paszport Ukrainy albo ewentualnie inny dokument potwierdzający obywatelstwo Ukrainy.
Bezpłatne przejazdy komunikacją miejską
Obywatele Ukrainy mogą też korzystać z darmowej komunikacji miejskiej:
na terenie Warszawy – jak podają władze miasta bezpłatny przejazd jest możliwy na podstawie „posiadanych przez nich dokumentów”. Warszawa uruchomiła również punkty informacyjne na Dworcu Wschodnim, Zachodnim, przy Pałacu Kultury i Nauki (wejście od Dworca Centralnego) oraz w Centrum Wielokulturowym.
na terenie Metropolii Górnośląsko-Zagłębiowskiej – od 28 lutego wszyscy obywatele Ukrainy mogą bezpłatnie korzystać z komunikacji miejskiej Zarządu Transportu Metropolitalnego (ZTM). Autobusy, tramwaje i trolejbusy jeżdżą pomiędzy 41 miastami Metropolii Górnośląsko-Zagłębiowskiej, obejmującej m.in. Katowice, Sosnowiec, Bytom, Tychy oraz Gliwice. Podczas kontroli biletów, należy pokazać ukraiński paszport lub inny dokument potwierdzający narodowość ukraińską lub dokument potwierdzający status uchodźcy wojennego.
na terenie Jastrzębia-Zdroju, Wodzisławia Śląskiego, Żor, Czerwionki-Leszczyn i gmin ościennych – od 1 marca obowiązuje bezpłatna komunikacja autobusowa dla osób przybyłych z Ukrainy, które posiadają zaświadczenie wystawione przez Straż Graniczną RP lub odcisk stempla Straży Granicznej RP w dokumencie podróży, potwierdzające przekroczenie granicy po dniu 24 lutego 2022 r.
na terenie Krakowa i gmin sąsiadujących – w okresie od 1 marca do 31 marca obywatele Ukrainy uprawnieni są do bezpłatnych przejazdów komunikacją miejską i podmiejską Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacji. Uprawnienie to przysługuje na podstawie okazywanego oryginału dokumentu skierowania na pobyt w miejscu zakwaterowania wydanego przez Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie od 24 lutego. Ponadto w Krakowie uruchomiony został Punkt Informacyjny dla obywateli Ukrainy na dworcu PKP (przy peronie nr 4), czynny od godz. 6.00 do godz. 22.00, oraz całodobowy punkt pomocy dla uchodźców przy ul. Radziwiłłowskiej 3, który zapewnia potrzebującym pożywienie (w tym gorące posiłki od godz. 13:00) i możliwość odpoczynku, a także kontaktuje z osobami udostępniającymi pokoje i mieszkania do tymczasowego zakwaterowania.
na terenie Gdańska, Gdyni i Wejherowa – w okresie od 28 lutego do 31 marca do bezpłatnych przejazdów komunikacją miejską uprawnieni są obywatele Ukrainy, posiadający paszport ukraiński ze stemplem wjazdowym od daty 24 lutego 2022 r., kartę pobytu uchodźcy lub tymczasowy dokument potwierdzający tożsamość.
na terenie Lublina – bezpłatny przejazd komunikacją miejską obywateli Ukrainy jest możliwy na podstawie „posiadanych przez nich dokumentów”.
na terenie Białegostoku – bezpłatny przejazd komunikacją miejską obywateli Ukrainy jest możliwy na podstawie paszportu lub innego dokumentu tożsamości potwierdzającego obywatelstwo ukraińskie.
na terenie Radomia – darmowe przejazdy komunikacją miejską dla obywateli Ukrainy będą obowiązywać po okazaniu dokumentu poświadczającego ukraińskie obywatelstwo, aż do grudnia 2022.
Władze innych miast, m.in. Wrocławia, Wałbrzycha, Olsztyna, Kielc i Łodzi zapowiedziały także wprowadzenie darmowej komunikacji miejskiej dla uciekających przed wojną obywateli Ukrainy.
***
Ponadto, osoby przybywające z Ukrainy mogą skorzystać z bezpłatnych przejazdów autokarowych (dotyczy podróży z Przemyśla i Rzeszowa) jednego z prywatnych przewoźników.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Złagodzone zasady wwozu zwierząt do Polski
Główny Lekarz Weterynarii ustanowił tymczasową procedurę postępowania ze zwierzętami towarzyszącymi osobom przekraczającym granicę polsko – ukraińską.
Aktualnie minimalne wymogi wjazdu do Polski z psem, kotem lub fretką (od 8 tygodnia życia) to:
1.
2.
1.
2.
posiadanie przez zwierzę mikrochipa,
posiadanie przez właściciela dokumentu potwierdzającego wykonanie szczepienia przeciwko wściekliźnie nie wcześniej niż 12 miesięcy przed dniem przemieszczania.
Jeśli zwierzę nie spełnia powyższych wymagań, wjazd będzie możliwy, przy czym właściciel zobowiązany jest wypełnić specjalny formularz, który znajduje się TUTAJ.
W zależności od tego, czy właściciel:
jest w stanie wykazać adres miejsca pobytu zwierzęcia na terytoriom Polski: informacja dotycząca przemieszczenia zwierzęcia, przekazywana jest do właściwego terytorialnie powiatowego lekarza weterynarii. Powiatowy lekarz weterynarii dokonuje objęcia zwierzęcia izolacją i nadzoruje dokonanie dodatkowych czynności m.in. oznakowania, zaszczepienia przeciwko wściekliźnie etc, a następnie wydaje dokumenty potwierdzające spełnienie wymogów.
nie jest w stanie wskazać adresu miejsca pobytu zwierzęcia na terenie Polski: urzędowy lekarz weterynarii dokonuje oznakowania i zaszczepienia zwierzęcia w miejscu tymczasowego pobytu zwierzęcia wraz z właścicielem/opiekunem po przekroczeniu granicy. Koszty związane z ww. czynnościami są pokrywane z budżetu państwa.
Jeśli pies, kot lub fretka jest w wieku do 8 tygodni – należy jedynie wypełnić wniosek (nie ma dodatkowych procedur).
Pozostałe zwierzęta (gryzonie, króliki, płazy, gady, ozdobne zwierzęta wodne, bezkręgowce) podlegają czasowemu zwolnieniu z obowiązku posiadania pozwolenia Głównego Lekarza Weterynarii na wwóz.
Olesiński i Wspólnicy Sp. k.
ul. Powstańców Śląskich 2-4,53-333 Wrocław
(+48) 71 75 00 700
NIP: 8992788187
REGON: 364170013
Odwiedź nasz blog:
Wszelkie materiały zawarte na stronie mają charakter orientacyjny i nie stanowią porady prawnej ani podatkowej. Olesiński i Wspólnicy Sp.k. nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie informacji w niej zawartych bez wcześniejszego zasięgnięcia profesjonalnej porady specjalistów O&W.Copyright © 2022 Olesiński i Wspólnicy Sp. k. Wszelkie prawa zastrzeżone
